Kars İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Mihrali Bey

       
   
      Mihrali Bey, Tiflis´e bağlı Borçalı kazasının Dervaz köyünde doğdu. Dedesinin adı Memili, babasının adı Abdullah´tır. Bölgedeki Türklere gözdağı vermek için Ruslar babası Abdullah'ın cesedini Rus Mezarlığı’na gömdü.17 yaşındaki Mihrali Bey bu onur kırıcı durumu hazmedemedi. Bir gece karakolu basıp nöbetçileri öldürdü. Babasının naaşını Rus Mezarlığı’ndan çıkararak Müslüman Mezarlığı’na  defnetti.

 

 Kısa zamanda Mihrali Bey’in mezarı kaçırdığı anlaşıldı. Mihrali Bey kaçak duruma düştü.1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın başlamasına kadar bir çok sıkıntılılar çekti. Bu savaş nedeniyle Çarlık genel af ilan etti. Kaçak durumda olanlar Rus Ordu saflarına katılması halinde af olunacaktı. Affı fırsat bilen Mihrali Bey bundan yararlandı ve Borçalı´ya geldi. Yiğitliğini bilen yüzlerce hemşehrisi silahlı olarak onun etrafında toplandı.

Mihrali Bey Kars Kale Komutanı Hüseyin Hami Paşa’ya haber göndererek Osmanlı Ordusu’na katılacağını bildirdi. Mihrali Bey atlılarıyla Çıldır sınırından Osmanlı topraklarına girdi. Gelişini Çıldır ve yöre halkı büyük bir coşkuyla karşıladı.Aşık Şenlik, halk arasında "93 Koçaklaması" olarak bilinen destanı yüksek bir kayanın üzerine çıkarak okudu.Mihrali Bey elde ettiği ganimetlerle Kars Kalesi’ne döndü. Ganimetlerin kaledeki askerlere ulaştırılmasını sağladı.
Ahmet Muhtar Paşa’nın güvenini kazanan Mihrali Bey her verilen görevden başarıyla döndü. Her dönüşünde düşmana ait mühimmat, hayvan ve çeşitli gıda maddelerini de bereberinde getirdi. Gümrü-Tiflis yolu üzerindeki tüm telgraf tellerini kesti. Rusları çaresiz ve kımıldamaz hale getirdi.

Mihrali Bey’in yaptıkları Sultan İkinci Abdulhamit Han’a kadar uzandı. Kendisine ödül olarak Mecidiye Nişanı verildi.Mihrali Bey Ahmet Muhtar Paşa’dan izin alarak Rus işgalinde olan köyü Darvas’a gitti. Akrabalarını toplayarak Osmanlı sınırına getirdi. Bundan sonra Erzurum Savunması’nda yer aldı. Bu savaşta ağır yaralandı. 12 Aralık 1877 tarihinde Ahmet Muhtar Paşa İstanbul’a çağrıldı. Ahmet Muhtar Paşa, Mihrali Bey ve akrabalarını yanına alarak yola çıktı.Mihrali Bey ve akrabaları Sivas’ın Ulaş bucağına bağlı Acıyurt köyüne yerleştirildi. Onunla birlikte gelen Karapapaklar bu civarda bulunan 40 köye yerleştirildi.

Mihrali Bey, ülkenin içinde bulunduğu durumu düşünerek harekete geçti. 40. Hamidiye Süvari Alayı’nı kurdu Bağdat’a gitti. Buradaki eşkiyaları etkisiz hale getirdi. Mihrali Bey ve adamları Sivas’a döndü.Sivas Valisi Mihrali Bey’i Yemen’e göndermek istedi. Sultan Abdülhamit tercihi Mihrali Bey’e bıraktı. Mihrali Bey adamlarıyla birlikte yollara düştü. Uzun bir yolculuk sonrasında Yemen’e vardı. Buradaki duruma el koydu. Ancak çöl sıcaklarına fazla dayanamadı. Bir müddet süre hasta yattıktan sonra Yemen’de vefat etti.